ระบบการศึกษาและคุณวุฒิ

ระบบการศึกษาของประเทศออสเตรเลียจะมีกรอบคุณวุฒิการศึกษาที่เรียกว่า Australia Qualification Framework (AQF) เป็นตัวกำหนดเพื่อให้นักเรียนนักศึกษาสามารถเรียนได้อย่างต่อเนื่องจากระดับหนึ่งไปสู่ระดับหนึ่งที่สูงกว่า หรือจากสถาบันหนึ่งไปยังอีกสถาบันหนึ่งได้ ซึ่งเป็นการรับรองคุณวุฒิในระดับนานาชาติ ทำให้นักเรียนนักศึกษาสามารถเลือกแนวทางซึ่งถือได้ว่ามีความยืดหยุ่นและเอื้อต่อการวางแผนการศึกษาในอนาคต

Australia Qualification Framework (AQF)

การศึกษาระดับโรงเรียน

• ระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย (Primary and Secondary Education)

การศึกษาในโรงเรียนจะใช้เวลาทั้งหมด 13 ปี ตั้งแต่เตรียมอนุบาลไปจนถึงมัธยมศึกษาตอนปลาย และเป็นการศึกษาภาคบังคับจนอายุ16 ปี ประเภทของโรงเรียนที่มีในออสเตรเลีย รวมถึงโรงเรียนของรัฐบาล โรงเรียนเอกชน โรงเรียนทั้งหมดจะต้องลงทะเบียนกับแผนกการศึกษาของรัฐหรือเขต และต้องเป็นไปตามข้อกำหนดของรัฐบาลในแง่ของโครงสร้างพื้นฐานและการขึ้นทะเบียนครู

การเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเท่านั้นที่บังคับอยูในกรอบคุณวุฒิการศึกษา ซึ่งนักศึกษาต่างชาติสามารถเข้าเรียนได้โดยเริ่มตั้งแต่ Year 10-12 หรือเทียบเท่าชั้น ม.4 –ม.6 ของไทย ผลการเรียนในYear 11 และ 12 จะมีความสำคัญอย่างมากในการเลือกเรียนสาขาที่ต้องการในระดับมหาวิทยาลัย เนื่องจากการเข้าเรียนในระดับมหาวิทยาลัยจะใช้คะแนนเฉลี่ยจากการสอบปลายภาคนี้เป็นตัววัดผล โดยกำหนดจากคณะกรรมการการศึกษากลางของรัฐและคะแนนประเมินผลการเรียนจากโรงเรียน 

• หลักสูตรปรับพื้นฐาน (Foundation Studies)

เป็นหลักสูตรเพื่อเตรียมความพร้อมให้แก่นักศึกษาต่างชาติก่อนเข้าเรียนในระดับปริญญาตรีในประเทศออสเตรเลีย หรือเทียบเท่ากับชั้นปีที่ 1 ของมหาวิทยาลัย โดยใช้เวลาเรียนตั้งแต่6 เดือน จนถึง 1ปี โดยเกณฑ์การรับเข้าเรียนนั้นขึ้นอยู่กับแต่ละสถาบัน โดยอาจรับนักเรียนที่จบการศึกษาชั้น ม.5 ที่มีเกรดเฉลี่ยดีเยี่ยม หรือประมาณ 3.00 ขึ้นไป หรือจบมัธยมศึกษาปีที่6 และมีเกรดเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 2.5 เข้าเรียนได้ สำหรับนักศึกษาไทยที่จบชั้นปีที่1 ในระดับปริญญาตรีแล้ว สามารถสมัครเข้าเรียนปี1 ในสาขาที่เกี่ยวข้องของมหาวิทยาลัยในออสเตรเลียได้โดยไม่จำเป็นต้องเรียนหลักสูตรปรับพื้นฐานนี้

การศึกษาในระดับอาชีวศึกษาและฝึกอบรม (Vocational Education and Training) 

สถาบันอาชีวศึกษาและฝึกอบรมหรือวิทยาลัย ดำเนินการสอนในหลากหลายหลักสูตรและสาขาในคุณวุฒิระดับต่างๆ ซึ่งเป็นที่ยอมรับในสถานประกอบการและตลาดแรงงาน หลักสูตรอาชีวศึกษาส่วนใหญ่จะเน้นการปฏิบัติมากกว่าทฤษฎี คุณวุฒิที่ได้รับสามารถนำไปประกอบอาชีพหรือเพื่อพัฒนาทักษะเฉพาะตัวหรือเพื่อศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้น หลักสูตรต่างๆ ที่เปิดสอนนี้ได้รับการพัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของรัฐบาล ภาคอุตสาหกรรมและบริษัทเอกชนต่างๆ หลักสูตรที่เปิดสอนโดยสถาบันของรัฐบาล เรียกว่า วิทยาลัยเทคนิคและการศึกษาต่อเนื่อง (Technical and Further Education – TAFE) และในวิทยาลัยเอกชนซึ่งตั้งกระจายอยู่ทุกภูมิภาคของออสเตรเลีย หลักสูตรต่างๆ ที่เปิดสอนมีระยะเวลาตั้งแต่ 6 เดือนไปจนถึง 2.5 ปี สาขาที่เปิดสอนได้แก่Business, Computing and Information Technology การออกแบบและการก่อสร้าง มัลติมีเดียVisual Arts, Animation, Fashion and Textile, Hospitality, Tourism, Event Management เป็นต้น หลักสูตรส่วนใหญ่จะสามารถศึกษาต่อเนื่องในระดับปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยได้เพื่อเอื้อต่อนักศึกษาที่ต้องการเรียนต่อ

หลักสูตรในระดับนี้ได้แก่

• ประกาศนียบัตรวิชาชีพระดับ 1-4 (Certificate I-IV) เป็นหลักสูตรวิชาชีพขั้นพื้นฐาน เน้นความรู้และทักษะการปฏิบัติงานจริง ระยะเวลาหลักสูตรเริ่มตั้งแต่ 3 เดือน, 6 เดือน จนถึง 1 ปี ในระดับประกาศนียบัตร 4 จะเน้นเจาะลึกเนื้อหาและการปฏิบัติงานในสถานประกอบการจริง

อนุปริญญาตรี (Diploma)หลักสูตรที่วางพื้นฐานนักศึกษาเพื่อเข้าสู่ตลาดแรงงานและภาคอุสาหกรรมใช้เวลาเรียน 1-2 ปี บางหลักสูตรจะมีโปรแกรมการฝึกงาน (Internship/Industry Placement) รวมอยู่ในหลักสูตรนี้ด้วย รายวิชาที่เรียนในระดับนี้จะสามารถเทียบโอนเพื่อเข้าเรียนในระดับปริญญาตรีปี 2 ในสาขาที่เกี่ยวข้องได้ อนุปริญญาตรีขั้นสูง (Advanced Diploma)หลักสูตรนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการทักษะหรือความรู้ที่สูงขึ้นใช้เวลาเรียน 1.5-2.5 ปี และก็สามารถเทียบโอนหน่วยกิตเพื่อเรียนต่อในระดับปริญญาตรีได้เช่นกัน

การศึกษาในระดับอุดมศึกษา

ประเทศออสเตรเลียมีมหาวิทยาลัยทั้งหมด 43 แห่ง (มหาวิทยาลัยของออสเตรเลีย40แห่ง มหาวิทยาลัยนานาชาติ2แห่ง และมหาวิทยาลัยเอกชนแบบพิเศษอีก1แห่ง)  โดยมหาวิทยาลัยส่วนใหญ่เป็นของรัฐบาล เปิดสอนหลักสูตรในระดับปริญญาตรีจนถึงปริญญาเอก บางมหาวิทยาลัยก็เปิดสอนหลักสูตรตั้งแต่ประกาศนียบัตรและอนุปริญญาอีกด้วย สาขาที่เปิดสอนครอบคลุมหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ด้านวิทยาศาสตร์ การแพทย์ บริหารธุกิจ คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี วิศวกรรม ศิลปศาตร์และสังคมศาสตร์ เป็นต้น ระดับการเรียนในระดับปริญญาตรีหรือต่ำกว่าจะเรียกว่าUndergraduate และระดับปริญญาโทขึ้นไปจะเรียกว่าPostgraduate

• หลักสูตรปริญญาตรี (Bachelor Degree)

การเรียนในระดับปริญญาตรีในประเทศออสเตรเลียจะใช้เวลาเรียน 3-6 ปี (Full-time) ขึนอยู่กับสาขาวิชา โดยการเรียนจะต้องเรียนวิชาบังคับจำนวน และวิชาเลือกตามความสนใจ และสามารถเลือกเรียนเป็นหลักสูตรปริญญาตรี แบบ2 สาขาวิชาก็ได้ (Double Degree)

• หลักสูตรปริญญาตรีเกียรตินิยม (Bachelor with Honours) เป็นหลักสูตรต่อยอดจากหลักสูตรปริญญาตรีทั่วไป ซึ่งใช้เวลาเรียน 4 ปี รูปแบบของการเรียนจะประกอบไปด้วยทั้งภาคบรรยาย และภาควิทยานิพนธ์ ผู้ที่จบหลักสูตรปริญญาตรีเกียรตินิยมนี้จะได้รับการรับรองคุณวุฒิเทียบเท่าปริญญาโท และสามารถใช้คุณวุฒินี้เพื่อศึกษาต่อในระดับปริญญาเอกได้ โดยไม่จำเป็นต้องมีวุฒิปริญญาโท

การศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา (Postgraduate)

• ประกาศนียบัตรบัณฑิตศึกษา (Graduate Certificate) เป็นหลักสูตรระยะสั้นประมาณ 6 เดือนในระดับที่สูงกว่าปริญญาตรี เพื่อเสริมความรู้เฉพาะด้านที่สนใจ เปิดสอนในหลากหลายสาขาให้เลือกเรียน หรือกรณีที่นักศึกษามีคุณสมบัติไม่ครบเพื่อศึกษาต่อในระดับปริญญาโท ทางมหาวิทยาลัยอาจทำการตอบรับให้เรียนในหลักสูตรนี้เพื่อปรับพื้นฐานและประเมินผลการเรียนก่อน

• อนุปริญญาโท (Graduate Diploma) เป็นหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาที่ใช้ระยะเวลาเรียน 1 ปี สำหรับผู้ที่จบปริญญตรีและต้องการหาความรู้เพิ่มเติม ในหลายมหาวิทยาลัยหลักสูตรอนุปริญญาโทนี้จะเป็นหลักสูตรปีแรกของปริญญาโท หากนักศึกษสามารถเรียนผ่านเกณฑ์ที่กำหนดก็สามารถศึกษาต่อในระดับปริญญาทำได้

• หลักสูตรปริญญาโท (Master Degree) การศึกษาต่อในระดับปริญญาโทของประเทศออสเตรเลีย เป็นหลักสูตร 1-2 ปีขึ้นอยู่กับสาขาที่เลือกเรียน รูปแบบการเรียนการสอนแบ่งออกเป็น3 แบบ คือ
  • Master by Coursework เป็นหลักสูตรที่นักเรียนไทยส่วนใหญ่เลือกเรียน เป็นเรียนแบบบรรยาย การเข้ากลุ่ม และการทำรายงาน
  • Master by Research เป็นการเรียนแบบการทำวิจัย
  • Master of Philosophy (Coursework and Research) เป็นการเรียนผสมระหว่างการบรรยาย และการทำงานวิจัย เป็นหลักสูตรเตรียมความพร้อมเพื่อต่อในระดับปริญญาเอก

• หลักสูตรปริญญาเอก ( Doctoral Degree/PhD) เป็นหลักสูตรแบบทำงานวิจัยค้นคว้า ระยะเวลา 3-5 ปี ผู้ที่จะเข้าเรียนในระดับปริญญาเอกนี้จะต้องมีพื้นฐานการทำวิจัยในระดับปริญญาโทมาก่อน และในส่วนการสมัครเข้าเรียน นักศึกษาจะต้องนำเสนอหัวข้องานวิจัย (Concept Proposal ) เพื่อหาอาจารย์ที่ปรึกษาก่อนจะทำการสมัครเรียนต่อไป

เกณฑ์การรับเข้าศึกษาต่อ

เกณฑ์การรับนักศึกษาต่างชาติเพื่อเข้าศึกษาต่อในสถาบันและมหาวิทยาลัยในประเทศออสเตรเลียมีความแตกต่างกันไปในแต่ละสถาบัน แต่โดยปกติแล้วจะพิจารณาจากคุณสมบัติพื้นฐานดังนี้

• ผลการเรียนล่าสุด (GPA)
• คะแนนภาษาอังกฤษ (IELTS/TOEFL/CET) และคะแนนอื่นๆ เช่นGMAT /GRE
• ผลงาน Portfolio สำหรับสาขาด้านศิลปะ การออกแบบ (Arts and Design/Multimedia or Animation)
• ประสบการณ์ทำงาน สำหรับบางหลักสูตร เช่น Executive MBA
• หัวข้องานวิจัย (Concept Proposal) สำหรับหลักสูตรปริญญาเอก

ตารางเปรียบเทียบคะแนนภาษาอังกฤษ